Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, trí tuệ nhân tạo (AI) đang dần trở thành công cụ hữu ích trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là pháp luật. Đối với ngành Kiểm sát nhân dân, việc ứng dụng AI vào tra cứu văn bản pháp luật không chỉ giúp nâng cao hiệu quả công việc mà còn tiết kiệm thời gian, giảm tải áp lực cho Kiểm sát viên trong quá trình nghiên cứu, áp dụng pháp luật.
Lợi ích của AI trong tra cứu văn bản pháp luật
Trước đây, việc tra cứu văn bản pháp luật chủ yếu được thực hiện qua các phương thức truyền thống như sử dụng sách, tra cứu trên các cổng thông tin pháp luật hoặc tìm kiếm thủ công trên các trang mạng. Tuy nhiên, với sự phát triển của AI, quá trình này đã có nhiều thay đổi tích cực:
- Tốc độ tra cứu nhanh chóng: AI có khả năng xử lý khối lượng lớn dữ liệu trong thời gian ngắn, giúp cán bộ, Kiểm sát viên nhanh chóng tìm kiếm văn bản pháp luật cần thiết mà không mất nhiều công sức.
- Độ chính xác cao: Các hệ thống AI được thiết kế để nhận diện từ khóa, phân tích ngữ cảnh và đưa ra kết quả phù hợp nhất, giúp giảm thiểu sai sót khi tra cứu.
- Khả năng cập nhật liên tục: Hệ thống AI có thể tự động cập nhật các văn bản pháp luật mới, sửa đổi, bổ sung để đảm bảo người dùng luôn có thông tin chính xác và đầy đủ nhất.
- Tìm kiếm thông minh: Không chỉ dừng lại ở việc tra cứu từ khóa đơn giản, AI có thể hiểu được ý nghĩa câu hỏi của người dùng, phân tích nội dung văn bản và đưa ra câu trả lời theo hướng phù hợp nhất.

Ảnh minh họa
Ứng dụng AI trong thực tiễn công tác
AI có thể hỗ trợ cán bộ, Kiểm sát viên trong các nhiệm vụ quan trọng như:
- Tra cứu điều luật, văn bản hướng dẫn thi hành: AI giúp tìm kiếm nhanh chóng các quy định liên quan trong các Bộ luật, Luật và các văn bản hướng dẫn.
- Hỗ trợ lập luận pháp lý: Hệ thống AI có thể phân tích các vụ án tương tự, cung cấp thông tin về án lệ, thực tiễn xét xử để Kiểm sát viên tham khảo.
- Kiểm tra tính hợp pháp của văn bản: AI có thể đối chiếu các quy định pháp luật để phát hiện những mâu thuẫn hoặc sai sót trong văn bản.
Thách thức và giải pháp
Dù mang lại nhiều lợi ích, việc ứng dụng AI trong tra cứu pháp luật vẫn còn một số thách thức như:
- Chất lượng dữ liệu đầu vào: AI chỉ hoạt động hiệu quả khi có dữ liệu đầu vào chính xác, đầy đủ. Do đó, cần xây dựng kho dữ liệu pháp luật có tính hệ thống và đáng tin cậy.
- Khả năng hiểu ngữ cảnh: AI vẫn chưa thể thay thế hoàn toàn con người trong việc phân tích các tình huống pháp lý phức tạp, vì vậy cần có sự kết hợp giữa AI và chuyên môn của Kiểm sát viên.
- Bảo mật thông tin: Việc sử dụng AI trong pháp luật cần đảm bảo an toàn dữ liệu, tránh lộ lọt thông tin quan trọng.
Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong tra cứu văn bản pháp luật là xu hướng tất yếu trong thời đại số. Đối với ngành Kiểm sát, AI không chỉ giúp nâng cao hiệu quả làm việc mà còn góp phần hiện đại hóa công tác nghiên cứu, áp dụng pháp luật. Tuy nhiên, để phát huy tối đa lợi ích của AI, cần có sự đầu tư bài bản về hạ tầng công nghệ, dữ liệu và nguồn nhân lực, hướng tới xây dựng một hệ thống pháp lý thông minh, phục vụ tốt hơn cho công tác kiểm sát.
|
Trần Thị Hải Yến
Viện KSND TP Hải Dương |