Trong hai ngày 13/3/2025 và ngày 17/3/2025, VKSND tỉnh đã phối hợp với Tòa án tỉnh xét xử 02 vụ án hành chính sơ thẩm về “Khiếu kiện quyết định hành chính”, giữa người khởi kiện bà Nguyễn Thị L và ông Trần Văn T; Địa chỉ cùng ở Khu An Nhân Tây, thị trấn Tứ Kỳ, huyện Tứ Kỳ với người bị kiện là Ủy ban nhân dân huyện Tứ Kỳ và Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương. Đây là 02 vụ án phức tạp, có nhiều người tham gia tố tụng. Để tăng tính thuyết phục cho bài phát biểu, Kiểm sát viên đã phối hợp với Hội đồng xét xử thực hiện trình chiếu tài liệu, chứng cứ bằng hình ảnh tại phiên tòa.
Vụ án thứ nhất: Theo đơn khởi kiện ngày 01/10/2024, đơn bổ sung đơn khởi kiện ngày 04/11/2024 và ngày 12/12/2024, lời khai của bà L trình bày:
Hộ gia đình bà L có 4 nhân khẩu được giao đất nông nghiệp 03, gồm: bà L và 03 người con. Vị trí được giao thuộc nhiều xứ đồng khác nhau tại khu An Nhân Tây, thị trấn Tứ Kỳ, huyện Tứ Kỳ. Toàn bộ diện tích đất nông nghiệp của hộ gia đình bà bị thu hồi được giao sử dụng từ năm 1993 đã được cấp GCNQSDĐ. Thực hiện Dự án đầu tư xây dựng Khu dân cư mới thị trấn Tứ Kỳ, huyện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương, ngày 02/10/2023 UBND huyện Tứ Kỳ ban hành Quyết định số 3025/QĐ-UBND về việc thu hồi đất và Quyết định số 3037/QĐ-UBND về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ cho hộ bà Lanh khi Nhà nước thu hồi đất để GPMB thực hiện Dự án.
Ngày 02/10/2023, gia đình bà nhận được các Quyết định nêu trên. Do không đồng ý với việc bồi thường nên gia đình bà L có đơn khiếu nại Quyết định số 3025/QĐ-UBND, Quyết định số 3037/QĐ-UBND, đến ngày 12/7/2024 bà nhận được Quyết định số 2231/QĐ-UBND ngày 11/7/2024 của UBND huyện Tứ Kỳ giải quyết khiếu nại của bà với nội dung vẫn giữ nguyên Quyết định số 3025 và Quyết định số 3037 ngày 02/10/2023 của Chủ tịch UBND huyện Tứ Kỳ. Bà L không đồng ý cho rằng việc UBND huyện Tứ Kỳ giải quyết khiếu nại của bà là không chính xác, không đúng quy định của pháp luật nên không chấp hành quyết định, không bàn giao đất. Ngày 30/7/2024, Chủ tịch UBND huyện Tứ Kỳ ban hành Quyết định cưỡng chế thu hồi đất số 2444/QĐ-UBND của gia đình bà.

Kiểm sát viên phát biểu tại phiên tòa ngày 13/3/2025
Vụ án thứ hai: Theo đơn khởi kiện ngày 01/10/2024, biên bản lấy lời khai và trong quá trình giải quyết vụ án, ông T trình bày:
Năm 2018, gia đình ông nhận chuyển nhượng diện tích đất nông nghiệp của gia đình ông Trần Văn Kh, bà Nguyễn Thị L nhưng thực tế gia đình ông đã quản lý, sử dụng từ năm 2010. Theo hợp đồng chuyển nhượng và GCNQSDĐ của ông Kh, bà L là 1.836m2. Còn diện tích thực tế gia đình ông quản lý, sử dụng khoảng 2.600m2, ông không nhất trí với kết quả đo đạc xác định diện tích gia đình ông quản lý sử dụng là 2.390m2 theo bản đồ đo đạc của Công ty An Phú.
Ông không nhất trí với UBND thị trấn Tứ Kỳ xác định là diện tích đất công 554m2 mà UBND thị trấn Tứ Kỳ quản lý, sử dụng theo Quyết định thu hồi đất của UBND huyện Tứ Kỳ.
Quyết định phê duyệt phương án, bồi thường hỗ trợ GPMB chỉ bồi thường cho gia đình ông diện tích đất là 1.836m2 ông không đồng ý, do gia đình ông đang quản lý, sử dụng 2.600m2. Ông cho rằng đơn giá bồi thường đất thấp. Diện tích đất nông nghiệp của gia đình ông thuộc diện chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ trồng lúa sang đào ao thả cá nhưng ông không có tài liệu nào xác định diện tích đất nông nghiệp của ông được chuyển đổi. Ông không đồng ý đối với phần bồi thường, hỗ trợ đối với phần đào đắp ao vì phần ao.
Đối với Quyết định cưỡng chế thu hồi đất và Quyết định giải quyết khiếu nại do trình tự thủ tục chưa đảm bảo quyền lợi của gia đình ông nên gia đình ông không nhất trí với hai quyết định trên.
Cả bà L, ông T đều yêu cầu khởi kiện đề nghị Tòa án giải quyết: Hủy quyết định thu hồi đất; hủy Quyết định số phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Tứ Kỳ; hủy Quyết định giải quyết khiếu nại (lần đầu) của Chủ tịch UBND huyện Tứ Kỳ; hủy Quyết định cưỡng chế thu hồi đất của Chủ tịch UBND huyện Tứ Kỳ đối với gia đình các ông bà.

Kiểm sát viên trình chiếu tài liệu, chứng cứ tại phiên tòa ngày 17/3/2025
Người bị kiện UBND huyện Tứ Kỳ, Chủ tịch UBND huyện Tứ Kỳ xác định: Dự án đầu tư xây dựng KDC mới thị trấn Tứ Kỳ được UBND tỉnh Hải Dương phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 tại Quyết định số 298/QĐ-UBND ngày 20/10/2020; được Hội đồng nhân dân tỉnh chấp thuận thu hồi đất để thực hiện các dự án công trình phát triển kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc gia, công cộng; cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa để thực hiện các dự án, công trình tại các Nghị quyết số 24/2018/NĐ-HĐND ngày 13/12/2018; Nghị quyết số 28/NĐ-HĐND ngày 24/12/2020 và Nghị quyết số 01/NĐ-HĐND ngày 20/3/2023; được UBND tỉnh Hải Dương chấp thuận chủ trương đầu tư tại Văn bản số 720/CTĐT-UBND ngày 08/3/2021. Như vậy, dự án đầu tư xây dựng KDC mới thị trấn Tứ Kỳ, huyện Tứ Kỳ thuộc trường hợp nhà nước thu hồi đất theo quy định tại điểm d khoản 3 Điều 62, Điều 63 Luật Đất đai. Dự án thuộc thẩm quyền thu hồi đất của UBND tỉnh Hải Dương theo quy định tại khoản 3 Điều 66 của Luật Đất đai. Căn cứ Quyết định số 4047/QĐ-UBND ngày 31/12/2021 của UBND tỉnh Hải Dương v/v ủy quyền cho UBND huyện, thành phố quyết định thu hồi đất đối với trường hợp thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh, UBND huyện Tứ Kỳ ban hành Quyết định thu hồi đất và Quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB là đúng thẩm quyền theo quy định tại khoản 3 Điều 69 Luật Đất đai.
Về trình tự, thủ tục ban hành: Hội đồng GPMB huyện Tứ Kỳ đã phối hợp với UBND thị trấn Tứ Kỳ, đại diện KDC An Nhân Tây tổ chức cuộc họp phổ biến các văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về thông báo thu hồi đất, chủ trương thu hồi đất, chính sách, đơn giá bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất cho các hộ dân có đất bị thu hồi; thực hiện niêm yết công khai Thông báo thu hồi đất theo quy định tại trụ sở UBND thị trấn và KDC. Đã mời các hộ có đất bị thu hồi kê khai, kiểm kê, kiểm đếm theo quy định. Tuy nhiên hộ gia đình ông T có tham gia nhưng không đồng ý với kết quả kiểm đếm. HĐGPMB đã tính toán phương án bồi thường trình Hội đồng thẩm định huyện để thẩm định phương án bồi thường hỗ trợ. Ngày 02/10/2023, UBND huyện Tứ Kỳ đã ban hành Quyết định thu hồi đất số 3022 và Quyết định số 3034/QĐ-UBND phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ cho hộ gia đình ông T. Các quyết định đều được thông báo và niêm yết công khai theo quy định. Như vậy trình tự, thủ tục ban hành các Quyết định hành chính nêu trên là đảm bảo theo quy định tại Điều 67 và Điều 69 của Luật Đất đai năm 2013.
Về tính hợp pháp của Quyết định giải quyết khiếu nại trả lời đơn bà L, ông T của Chủ tịch UBND huyện Tứ Kỳ:
Về thẩm quyền: Chủ tịch UBND huyện Tứ Kỳ ban hành là đúng thẩm quyền quy định tại Điều 18 Luật khiếu nại năm 2011.
Về trình tự, thủ tục, hình thức: Được thực hiện theo đúng quy định tại các Điều 27, Điều 28, Điều 29, Điều 30, Điều 31 Luật khiếu nại năm 2011; Nghị định số 124/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật khiếu nại. Tuy nhiên, về thời hạn giải quyết đơn khiếu nại chưa đảm bảo quy định nhưng không ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của bà L và ông T.
Về nội dung: Do các Quyết định thu hồi đất và Quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất của UBND huyện Tứ Kỳ được ban hành đúng quy định của pháp luật. Về diện tích đất thu hồi: Quyết định đã thu hồi đúng phần diện tích theo GCNQSDĐ. Đối với đất dôi dư thuộc quyền quản lý của UBND thị trấn Tứ kỳ nên UBND huyện Tứ Kỳ, Ban GPMB huyện Tứ Kỳ không bồi thường cho bà Lanh ông Toản là có căn cứ. Do vậy, không có căn cứ chấp nhận yêu cầu khởi kiện đề nghị hủy các Quyết định trên của bà L, ông T. Nội dung giải quyết của quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu nêu trên là đúng quy định của pháp luật.
Về tính hợp pháp của Quyết định về việc cưỡng chế thu hồi đất của Chủ tịch UBND huyện Tứ Kỳ đối với hộ bà L, ông T:
Thẩm quyền, trình tự thủ tục ban hành: đúng thẩm quyền, đúng trình tự, thủ tục theoquy định tại khoản 3, 4 Điều 71 của Luật Đất đai năm 2013.
Về nội dung: Hộ gia đình bà L, ông T không đồng ý với việc thu hồi đất và phương án bồi thường nên không chấp hành quyết định, không bàn giao đất và không nhận tiền bồi thường. Hội đồng GPMB huyện Tứ Kỳ đã phối hợp với UBND thị trấn Tứ Kỳ, UBMT Tổ quốc Việt Nam thị trấn Tứ Kỳ đã nhiều lần tổ chức, tuyên truyền, vận động, thuyết phục gia đình bà L, ông T nhận tiền bồi thường, hỗ trợ và bàn giao mặt bằng nhưng gia đình bà L, ông T không chấp hành. Ngày 30/7/2024, Chủ tịch UBND huyện Tứ Kỳ đã ban hành Quyết định cưỡng chế thu hồi đất. Quyết định này đã được giao cho hộ gia đình bà L, ông T nhưng đại diện hộ gia đình bà L, ông T không ký vào biên bản giao và niêm yết tại trụ sở UBND thị trấn, nhà văn hoá KDC An Nhân Tây. Căn cứ điểm d khoản 3 Điều 69 và khoản 2 Điều 71 Luật Đất đai năm 2013 thì việc Chủ tịch UBND huyện Tứ Kỳ ban hành Quyết định cưỡng chế thu hồi đất thực hiện Dự án là đúng quy định của pháp luật. Do đó, yêu cầu khởi kiện của bà L, ông T đều không có căn cứ chấp nhận.
Các nội dung khởi kiện nêu trên của bà L, ông T. Căn cứ các tài liệu chứng cứ được thẩm tra, công khai bằng hình ảnh và kết quả xét hỏi, tranh luận tại phiên tòa, VKS đã phát biểu quan điểm: Căn cứ các Điều 30, khoản 4 Điều 32, điểm a khoản 2 Điều 116, điểm a khoản 2 Điều 193, Điều 204, khoản 1 Điều 206, Điều 348 Luật TTHC; các Điều 62, 63, 66, 67, 69, 71, 75 của Luật Đất đai năm 2013; Nghị định số 43/2014/NĐ-CP, Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ; Thông tư số 30/2014/TT-BTNMT của Bộ trưởng Bộ TN&MT ngày 02/6/2014; Quyết định số 37/2014/QĐ-UBND ngày 22/12/2014 của UBND tỉnh Hải Dương; Căn cứ Điều 27, Điều 28, Điều 29, Điều 30, Điều 31 Luật khiếu nại năm 2011; Nghị định số 124/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật khiếu nại; Nghị quyết số 326 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.
Bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị L và ông Trần Văn T, đề nghị hủy các Quyết định hành chính nêu trên, ông T phải chịu án phí hành chính sơ thẩm, do bà L là người cao tuổi nên miễn án phí hành chính sơ thẩm cho bà L.
Sau khi xem xét một cách toàn diện nội dung vụ án, ý kiến đề nghị của Viện kiểm sát. Hội đồng xét xử không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị L và ông Trần Văn T.
|
Hoàng Anh Tuấn
Phòng 10 VKSND tỉnh Hải Dương |