Bàn về căn cứ thay đổi người nuôi con sau ly hôn từ một vụ án hôn nhân và gia đình.

Thứ hai - 20/05/2024 20:48

Khi thụ lý giải quyết vụ án hôn nhân và gia đình, tùy theo yêu cầu khởi kiện của đương sự, Tòa án có thể phải giải quyết nhiều quan hệ khác nhau như: quan hệ hôn nhân giữa vợ chồng, việc nuôi con sau khi ly hôn, phân chia tài sản chung, nợ chung của hai vợ chồng hoặc việc thay đổi người nuôi con sau ly hôn.
Trên cơ sở kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong quá trình giải quyết vụ án hôn nhân và gia đình, nhận thấy cần phân tích làm rõ căn cứ thay đổi người nuôi con sau ly hôn, cụ thể là:
Nội dung vụ án: Anh DMT và chị NNU trước đây là vợ chồng, kết hôn năm 2018, quá trình chung sống hai vợ chồng có 01 con chung là cháu DMH, sinh năm 2018. Do cuộc sống vợ chồng có nhiều mâu thuẫn, chị NNU làm đơn xin ly hôn anh DMT. Ngày 11/6/2019, Tòa án nhân dân huyện NS, tỉnh HD ra Quyết định công nhận thuận tình ly hôn giữa anh DMT và chị NNU, giao cháu DMH cho chị NNU nuôi dưỡng đến khi đủ 18 tuổi. Trong quá trình nuôi dưỡng cháu DMH giữa anh DMT và chị NNU xảy ra mâu thuẫn trong việc thực hiện quyền thăm gặp, chăm sóc, giáo dục con chung là cháu DMH. Anh DMT làm đơn khởi kiện đến TAND huyện TH, tỉnh HD yêu cầu thay đổi người nuôi dưỡng cháu DMH từ chị NNU sang anh DMT đến khi cháu H đủ18 tuổi. Chị NNU không đồng ý với yêu cầu khởi kiện của anh DMT, chị NNU đề nghị được nuôi dưỡng cháu DMH đến khi đủ 18 tuổi vì giữa hai người không có thỏa thuận về việc thay đổi người nuôi con; thứ hai là chị NNU có đủ điều kiện để nuôi con, chị U và con có chỗ ở ổn định tại thôn VT, xã TV, huyện TH, chị U có thu nhập khoảng 40.000.000 đồng/1 tháng, có phương tiện để đưa đón con đi học và tạo điều kiện để anh DMT được thăm gặp cháu DMH. Đồng thời chị NNU cung cấp cho Tòa án nhiều tài liệu, video, hình ảnh thể hiện việc anh DMT vẫn thường xuyên đến thăm và đón cháu DMH về quê chơi.
Ngày 29/3/2024, Tòa án nhân dân huyện TH, tỉnh HD đưa vụ án ra xét xử, tại Bản án HNGĐ sơ thẩm số 15/2024/HNGĐ - ST ngày 29/03/2024 của Tòa án nhân dân huyện TH quyết định: căn cứ Điều 81, Điều 82, Điều 83, Điều 84 Luật hôn nhân và gia đình, xử chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là anh DMT Giao con chung là cháu DMH cho anh DMT trực tiếp nuôi dưỡng đến khi đủ 18 tuổi hoặc có sự thay đổi khác. Ghi nhận sự tự nguyện của anh DMT không yêu cầu chị NNU cấp dưỡng nuôi con. Ngoài ra bản án còn tuyên về án phí và quyền kháng cáo của các đương sự.
Tuy nhiên, căn cứ các tài liệu có trong hồ sơ vụ án, căn cứ các quy định của Luật hôn nhân và gia đình, có quan điểm cho rằng: bản án HNGĐ sơ thẩm số15/2024/HNGĐ-ST ngày 29/03/2024 của Tòa án nhân dân huyện TH, tỉnh HD nêu trên đã áp dụng chưa đúng căn cứ của pháp luật để xét xử vụ án, bởi vì:
Theo quy định tại khoản 2 Điều 84 Luật hôn nhân và gia đình quy định 02 căn cứ thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn là:
“a) Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con;
b) Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con”.
Trong vụ án này, chị NNU và anh DMT không có thỏa thuận thay đổi người nuôi con; về điều kiện nuôi con xét thấy chị NNU có nghề nghiệp ổn định với thu nhập hàng tháng khoảng 40.000.000 đồng, có nhà riêng, hiện đang ở với mẹ đẻ là bà NTP làm nghề giáo viên nên có điều kiện hỗ trợ chăm sóc, nuôi dạy cháu DMH nên không thuộc các căn cứ để thay đổi người nuôi con theo quy định tại khoản 2 Điều 84 Luật hôn nhân và gia đình.
Nếu đủ căn cứ xác định chị NNU cản trở anh DMT thăm con sau ly hôn thì anh DMT có thể đề nghị các cơ quan có thẩm quyền xử lý vi phạm theo quy định tại Điều 56 Nghị định 144/2021/NĐ-CP ngày 31 tháng 12 năm 2021 của Chính phủ.
Mặt khác, khi quyết định giao cháu DMH cho ai là người trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng cần phải xem xét đến quyền lợi và cuộc sống tốt nhất cho cháu DMH. Cháu DMH hiện đã có cuộc sống ổn định, ở cùng mẹ và bà ngoại từ khi mới sinh đến nay đã 6 năm, có giới tính nữ nếu được ở cùng mẹ sẽ nhận được sự chăm sóc giáo dục tốt nhất.
Cùng quan điểm nêu trên, Viện KSND huyện TH, tỉnh HD đã ban hành kháng nghị phúc thẩm đối với bản án HNGĐ sơ thẩm số 15/2024/HNGĐ-ST ngày 29/03/2024 của Tòa án nhân dân huyện TH. Đề nghị Tòa án nhân dân tỉnh HD xét xử theo thủ tục phúc thẩm, áp dụng khoản 2 Điều 308, Điều 309 BLTTDS sửa Bản án dân sự sơ thẩm số 15/2024/HNGĐ-ST ngày 29/03/2024 của Tòa án nhân dân huyện TH theo hướng không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của anh DMT, tiếp tục giao cháu DMH cho mẹ là chị NNU nuôi dưỡng đến khi đủ 18 tuổi.

Nguyễn Quang Hưng
VKSND huyện Thanh Hà

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

Bàn về căn cứ thay đổi người nuôi con sau ly hôn từ một vụ án hôn nhân và gia đình.

A phạm tội thuộc trường hợp tái phạm hay tái phạm nguy hiểm?

Vai trò của Viện kiểm sát nhân dân trong hoạt động hòa giải, đối thoại tại Tòa án

Bất cập trong việc tính tiền sự trong thực tiễn khi giải quyết các vụ án hình sự

Một số vấn đề về tạm đình chỉ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố

Một số tình huống Kiểm sát viên thực hiện hỏi cung bị can trong giai đoạn điều tra và trong giai đoạn truy tố

Bàn về tình tiết giảm nhẹ “người phạm tội tự thú” quy định tại điểm r khoản 1 Điều 51 Bộ luật hình sự

Phạm tội: "Tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý" hay "tội chứa chấp sử dụng trái phép chất ma tuý"

Vướng mắc về tổng hợp hình phạt theo quy định tại điều 56 Bộ luật hình sự

Những lưu ý khi khởi tố điều tra, truy tố, xét xử đối với Tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia

Bàn về quy định việc xét rút ngắn thời gian thử thách của án treo, xét giảm thời hạn chấp hành án phạt cải tạo không giam giữ và vướng mắc của Luật THA hình sự