Cần có quy định về thẩm quyền kiểm sát việc thi hành Quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính tại Tòa á

Theo quy định của pháp luật sau khi Quyết định áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc có hiệu lực thi hành thì Công an cấp huyện chủ trì phối hợp với Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội đưa người bị áp dụng đi thi hành quyết định áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Nhưng hiện nay, theo quy định pháp luật không có quy định nào về việc kiểm sát việc thi hành Quyết định áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc của Công an cấp huyện mà chỉ có quy định về  kiểm sát thi hành Bản án, Quyết định án hình sự, án dân sự và án hành chính. Tại Điều 2 Luật thi hành án hình sự quy định:  

“Bản án, quyết định được thi hành gồm:

1. Bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật và đã có quyết định thi hành.

2. Bản án, quyết định của Tòa án được thi hành ngay theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự hoặc kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật theo quy định của Bộ luật Hình sự.

3. Quyết định của Tòa án tiếp nhận người đang chấp hành án phạt tù ở nước ngoài về Việt Nam chấp hành án và đã có quyết định thi hành; quyết định của Tòa án chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù tại Việt Nam cho nước ngoài.

4. Bản án, quyết định về áp dụng biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh, giáo dục tại trường giáo dưỡng; buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu, buộc thực hiện một số biện pháp nhằm khắc phục, ngăn chặn hậu quả tiếp tục xảy ra đối với pháp nhân thương mại thuộc thẩm quyền của cơ quan thi hành án hình sự.”

Tại Điều 2 Luật thi hành án dân sự quy định:

“Luật này quy định nguyên tắc, trình tự, thủ tục thi hành bản án, quyết định dân sự, hình phạt tiền, tịch thu tài sản, truy thu tiền, tài sản thu lợi bất chính, xử lý vật chứng, tài sản, án phí và quyết định dân sự trong bản án, quyết định hình sự, phần tài sản trong bản án, quyết định hành chính của Toà án, quyết định của Tòa án giải quyết phá sản, quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh của Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh có liên quan đến tài sản của bên phải thi hành và phán quyết, quyết định của Trọng tài thương mại (sau đây gọi chung là bản án, quyết định); hệ thống tổ chức thi hành án dân sự và Chấp hành viên; quyền, nghĩa vụ của người được thi hành án, người phải thi hành án, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan; nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong hoạt động thi hành án dân sự.”

Trong thực tế năm 2021, thông qua công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử, Viện KSND thành phố Chí Linh đã phát hiện 02 trường hợp bị cáo bị xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc theo Quyết định của Tòa án nhân dân thành phố Chí Linh nhưng không được tổ chức hoặc chậm tổ chức thực hiện đưa đi cai nhiện bắt buộc, nên đã thực hiện hành vi phạm tội trong thời gian cai nghiện bắt buộc theo quyết định. Cụ thể là:

- Trường hợp thứ nhất: Vũ Văn Tú, sinh năm 1968, bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc trong thời hạn 18 tháng, kể từ ngày người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính được đưa đi cơ sở cai nghiện bắt buộc nhưng hơn 16 tháng không được đưa đi thi hành. Đến ngày 16/01/2021, Vũ Văn Tú phạm tội: “Tàng trữ trái phép chất ma túy” và bị Tòa án nhân dân thành phố Chi Linh xử phạt 14 tháng tù.

- Trường hợp thứ hai: Nguyễn Văn Luận, sinh năm 1983, bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc trong thời hạn 18 tháng, kể từ ngày người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính được đưa đi cơ sở cai nghiện bắt buộc nhưng hơn 07 tháng không đưa được đi thi hành. Đến ngày 01/9/2021, Nguyễn Văn Luận phạm tội: “ Trộm cắp tài sản” và bị Tòa án nhân dân thành phố Chi Linh xử phạt 13 tháng tù.

Việc các đối tượng Vũ Văn Tú và Nguyễn Văn Luận đã có Quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính tại Tòa nhưng không được đưa đi cai nghiện bắt buộc theo quy định đã dẫn đến các đối tượng phạm tội không đảm bảo quy định về chế độ áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.

Việc không có quy định cho cơ quan, tổ chức nào thực hiện giám sát, kiểm sát việc thi hành Quyết định áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc như nêu trên có thể dẫn đến việc người bị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc không được đưa đi cai nghiện kịp thời sẽ ảnh hưởng đến tình hình an ninh, chính trị và trật tự xã hội. Vì vậy đề nghị cơ quan có thẩm quyền sớm ban hành quy định về việc giao thẩm quyền kiểm sát việc thi hành Quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính tại Tòa án để “Bản án, quyết định của Tòa án nhân dân có hiệu lực pháp luật phải được cơ quan, tổ chức, cá nhân tôn trọng; cơ quan, tổ chức, cá nhân hữu quan phải nghiêm chỉnh chấp hành”.