Một số vấn đề cần lưu ý khi kiểm sát quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự của Tòa á

Trước tiên hiểu tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự là việc Tòa án quyết định tạm dừng tiến hành các hoạt động tố tụng trong việc giải quyết vụ án dân sự đã thụ lý khi có những căn cứ do pháp luật quy định. Khi lý do của việc tạm đình chỉ không còn Tòa án lại tiếp tục giải quyết vụ án dân sự đó. Trên thực tiễn công tác kiểm sát cho thấy các quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự của Tòa án là có căn cứ rõ ràng theo quy định tại khoản 1 Điều 214 Bộ luật tố tụng dân sự. Tuy nhiên còn có một số quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự Thẩm phán nhận thức và căn cứ lý do để tạm đình chỉ, ví dụ:

Tại Quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự số.. ngày...tháng... năm của TAND huyện HD ghi nội dung: “Xét thấy: Cần đợi kết quả xem xét, thẩm định tại chỗ đo vẽ bằng máy đối với thửa đất số X1 tờ bản đồ số Y1 mang tên ông A bà B, thửa đất số X2 tờ bản đồ số Y2 mang tên ông C bà D tại địa chỉ xã E huyện F tỉnh H theo đề nghị của đương sự và yêu cầu của Tòa án mới giải quyết được vụ án mà thời hạn giải quyết vụ án đã hết, quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 214 của Bộ luật tố tụng dân sự”.

Vấn đề cần trao đổi là: Căn cứ để ra quyết định tạm đình chỉ của Tòa án đối với vụ án trên có đúng không? Hiểu hoạt động xem xét, thẩm định tại chỗ là hoạt động gì của Tòa án? Viện kiểm sát sẽ thực hiện công việc gì và như thế nào để kiểm sát quyết định trên?

Theo quan điểm của người nêu vấn đề thì trước tiên phải hiểu: Xem xét, thẩm định tại chỗ là một hoạt động xác minh, thu thập chứng cứ do Tòa án tiến hành theo quy định tại điểm đ khoản 2 Điều 97, Điều 101 Bộ luật tố tụng dân sự. Trước khi tiến hành Tòa án phải ban hành Quyết định xem xét, thẩm định tại chỗ với đầy đủ nội dung theo quy định của pháp luật, theo đó có các thành phần tham gia xem xét, thẩm định tại chỗ. Trong trường hợp nêu trên đơn vị đo vẽ là một trong những thành phần tham gia đo vẽ (là đơn vị có chuyên môn thực hiện về mặt kỹ thuật đo vẽ). Mặt khác khoản 2 Điều 101 BLTTDS quy định: Việc xem xét, thẩm định tại chỗ phải được ghi thành biên bản. Biên bản phải ghi rõ kết quả xem xét, thẩm định, mô tả hiện trường, có chữ ký hoặc điểm chỉ của đương sự nếu họ có mặt, của đại diện Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc Công an xã, phường, thị trấn hoặc cơ quan, tổ chức nơi có đối tượng được xem xét, thẩm định và những người khác được mời tham gia việc xem xét thẩm định. Sau khi lập xong biên bản, người xem xét, thẩm định phải yêu cầu Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc Công an xã, phường, thị trấn hoặc cơ quan, tổ chức nơi có đối tượng được xem xét, thẩm định ký tên và đóng dấu xác nhận. Như vậy theo quy định trên thì việc xem xét, thẩm định phải được ghi kết quả ngay vào biên bản và được các bên ký, đóng dấu xác nhận. Cụ thể với trường hợp trên thì đơn vị đo vẽ sẽ phải cung cấp số liệu ngay trong quá trình xem xét, thẩm định tại chỗ để Thẩm phán ghi nhận vào biên bản xem xét, thẩm định tại chỗ (tương tự như hoạt động khám nghiệm hiện trường của cơ quan điều tra). Cho nên căn cứ để tòa án ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án nêu trên là không đúng.

Trong trường hợp này sau khi nhận được quyết định TĐC thì VKS sẽ yêu cầu Tòa án chuyển hồ sơ vụ án cho VKS theo quy định tại Điều 27 Luật tổ chức VKSND năm 2014 và Điều 21, Điều 58 BLTTDS để xem xét kháng nghị quyết định theo quy định. Nếu Tòa án chuyển hồ sơ không đảm bảo thời hạn kháng nghị thì VKS ban hành kiến nghị yêu cầu Tòa án ra quyết định tiếp tục giải quyết vụ án.

Trên đây là một số nội dung cụ thể cần trao đổi, rất mong nhận được ý phản hồi của quý đồng nghiệp và bạn đọc.