Ngăn chặn tội phạm vị thành niên

Thứ hai - 20/01/2025 03:13

Thời gian qua, tình hình tội phạm hình sự do người dưới 18 tuổi thực hiện trên địa bàn tỉnh có chiều hướng gia tăng, tính chất, mức độ, hậu quả phạm tội ngày càng nghiêm trọng, nhiều vụ phạm tội không đơn thuần mang tính bộc phát, giản đơn mà đã có sự cấu kết chặt chẽ, manh động, tinh vi trong thực hiện hành vi phạm tội và che giấu tội phạm.
Từ năm 2024 đến nay, VKSND huyện Nam Sách đã thụ lý, khởi tố điều tra 08 vụ/18 BC là người dưới 18 tuổi phạm tội trong đó số bị can còn đang đi học chỉ có 02 bị can, số bị can đã bỏ học là 16 bị can.So với cùng kỳ năm 2023, số vụ án đã khởi tố gấp 02 lần, số bị can bị khởi tố gấp 2,5 lần; so với cùng kỳ năm 2022, số vụ án đã khởi tố gấp 04 lần, số bị can bị khởi tố gấp 3,6 lần. Nhóm tội “gây rối trật tự công cộng” và tội “cướp tài sản”, "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" có số lượng bị can dưới 18 tuổi thực hiện hành vi phạm tội chiếm tỷ lệ cao.

(Ảnh: Internet)

Xét nguyên nhân, điều kiện dẫn đến tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật do người dưới 18 tuổi thực hiện gồm những nguyên nhân sau:
Thứ nhất, người dưới 18 tuổi về thể chất và tinh thần mới phát triển ở một mức độ nhất định, vì vậy, trong nhận thức và hành động, người chưa thành niên còn hạn chế về kiến thức nói chung và kiến thức xã hội nói riêng, không làm chủ được hành động của mình, thường dễ bị kích động, rủ rê, lôi kéo và hay bị người khác lợi dụng. Bên cạnh đó, còn có thể thấy do người chưa thành niên, chưa được học hành, trang bị đầy đủ kiến thức đặc biệt là kiến thức pháp luật nên nhận thức còn bồng bột, cảm tính, thậm chí không biết hành vi của mình là vi phạm pháp luật, là phạm tội.
Thứ hai, đa phần các đối tượng dưới 18 tuổi thực hiện hành vi vi phạm pháp luật thường xuất thân trong gia đình có hoàn cảnh khó khăn nên cha mẹ chỉ lo làm ăn, ít có thời gian quan tâm, chăm sóc, trò chuyện, buông lỏng việc giáo dục, quản lý con cái, nhất là những gia đình mà bố mẹ ly hôn; đồng thời sự phối hợp trong quản lý, giáo dục thanh, thiếu niên giữa gia đình, nhà trường và xã hội chưa đồng bộ, chưa thật sự sâu sát, đặc biệt là các em nghỉ học sớm.
Thứ ba, môi trường mạng xã hội phức tạp, nhiều thông tin độc hại, các tệ nạn xã hội như cờ bạc, ma túy, mại dâm và các văn hóa phẩm có nội dung xấu, kích động bạo lực chưa được ngăn chặn kịp thời nên đã có tác động xấu tới tâm lý, nhận thức và hành động của người dưới 18 tuổi.
Thứ tư, trong các trường học hiện nay chưa thật sự chú trọng việc giáo dục đạo đức, nhất là các học sinh cá biệt: Trong các trường học hiện nay môn Giáo dục công dân thường được kiêm nhiệm từ các giáo viên dạy Lịch sử, Địa lý nên đa phần các thầy cô chưa nắm vững các kiến thức phòng ngừa vi phạm pháp luật cũng như nắm bắt tâm lý và xử lý các vấn đề nảy sinh trong cuộc sống của các em. Chương trình giáo dục phổ thông vẫn còn nặng về kiến thức mà chưa thật sự chú trọng vấn đề đạo đức, kỹ năng sống và đặc biệt là giáo dục pháp luật. Do đó, đối với các em có hoàn cảnh gia đình éo le, bị bạo lực gia đình nếu không được nhà trường và giáo viên quan tâm đúng mức có thể dẫn đến các em bị tách khỏi cộng đồng, dễ có những suy nghĩ tiêu cực và bị người khác lợi dụng thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật. Bên cạnh đó công tác quản lý, giáo dục, định hướng nghề nghiệp và việc làm cho các học sinh nghỉ học sớm còn chưa được quan tâm đúng mức và đồng bộ giữa gia đình và các cơ quan có thẩm quyền.
Thiết nghĩ, để phòng ngừa, ngăn chặn hiệu quả, làm giảm tình trạng người dưới 18 tuổi phạm tội trên địa bàn huyện, cần có sự vào cuộc tích cực của các cấp, các ngành, đoàn thể và toàn xã hội, triển khai đồng bộ các giải pháp như:
- Một là, tăng cường kiểm tra, quản lý nhà nước đối với các cơ sở kinh doanh khách sạn, nhà nghỉ, quán Karaoke, quán Internet...; tăng cường tuần tra phát hiện, ngăn chặn kịp thời các tệ nạn xã hội như cờ bạc, ma túy, mại dâm cũng như các văn hóa phẩm có nội dung xấu, kích động bạo lực, làm sai lệch nhận thức và hành động của người dưới 18 tuổi. Phối hợp với các cơ quan liên quan và trường học tuyên truyền pháp luật về giao thông đường bộ, quản lý vũ khí, vật liệu nổ...
- Hai là, đối với nhà trường, cần nâng cao vai trò, trách nhiệm của các thầy, cô giáo trong chăm sóc học sinh; tăng cường giáo dục pháp luật, đạo đức, lối sống, phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và gia đình trong quản lý, giáo dục học sinh, nhất là số học sinh thường xuyên bỏ học, thường xuyên vi phạm nội quy, có biểu hiện vi phạm pháp luật.
- Ba là, làm tốt công tác nắm hộ, nắm người; quan tâm đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục pháp luật với nội dung, hình thức phù hợp với tâm sinh lý, nhận thức từng lứa tuổi, địa bàn, quan tâm đồng bào vùng sâu, vùng xa, góp phần phòng ngừa, ngăn chặn hiệu quả người dưới 18 tuổi phạm tội./.
Nguyễn Thị La, Lương Ngọc Anh
VKSND huyện Nam Sách

Những tin cũ hơn