Trong thời gian gần đây, Chính phủ và các cơ quan chức năng đã có nhiều cải cách trong lĩnh vực quản lý đất đai, đặc biệt là những quy định mới liên quan đến đăng ký biến động đất đai. Các thay đổi này nhằm nâng cao tính minh bạch, đảm bảo quyền lợi cho người sử dụng đất, đồng thời thúc đẩy quá trình quản lý và sử dụng đất hợp lý hơn. Việc đăng ký, đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất bao gồm các nội dung được quy định tại Luật Đất đai 2024 và Nghị định 101/2024/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 29/7/2024 quy định về điều tra cơ bản đất đai; đăng ký, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và hệ thống thông tin đất đai.
(Ảnh: Sưu tầm)
1. Mở rộng đối tượng đăng ký biến động
Theo quy định mới, phạm vi đối tượng phải đăng ký biến động đất đai đã được mở rộng. Trước đây, các trường hợp đăng ký biến động thường chỉ áp dụng cho chuyển nhượng, thừa kế, hoặc tặng cho đất đai. Tuy nhiên, các quy định mới bổ sung thêm một số trường hợp khác, bao gồm:
-
- Chuyển đổi mục đích sử dụng đất: Nếu chủ sử dụng đất muốn thay đổi mục đích sử dụng (ví dụ từ đất nông nghiệp sang đất ở), việc đăng ký biến động là bắt buộc.
- Thế chấp quyền sử dụng đất: Các giao dịch thế chấp đất đai, quyền sử dụng đất hay các tài sản gắn liền với đất cũng cần được đăng ký với cơ quan nhà nước.
- Chia tách, hợp nhất thửa đất: Khi thực hiện chia nhỏ hoặc hợp nhất các thửa đất, người sử dụng đất cần phải đăng ký biến động để cập nhật thông tin vào hồ sơ đất đai.
2. Thời hạn đăng ký biến động
Một trong những điểm mới quan trọng là quy định thời hạn bắt buộc cho việc đăng ký biến động đất đai. Hiện nay, thời hạn để thực hiện việc đăng ký biến động (đối với trường hợp đã được cấp Giấy chứng nhận hoặc đã đăng ký mà có thay đổi như chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế...) sau khi có sự thay đổi về quyền sử dụng đất là 30 ngày (Khoản 6 Điều 95 Luật Đất đai). Việc không tuân thủ quy định này có thể dẫn đến các chế tài xử phạt hành chính, bao gồm các mức phạt cụ thể tùy thuộc vào từng trường hợp vi phạm.
3. Quy trình đơn giản hóa và minh bạch hơn
Để nâng cao tính minh bạch và giúp người dân thuận tiện trong việc thực hiện quyền lợi của mình, quy trình đăng ký biến động đất đai đã được cải cách theo hướng giảm thiểu thủ tục hành chính phức tạp. Cụ thể:
- Người sử dụng đất chỉ cần nộp một bộ hồ sơ đăng ký biến động tại Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện hoặc cấp tỉnh, tùy theo thẩm quyền.
- Quy trình tiếp nhận và giải quyết hồ sơ đã được rút ngắn đáng kể so với trước đây. Việc cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũng được thực hiện nhanh chóng sau khi hồ sơ được xác nhận hợp lệ.
- Công nghệ số và hệ thống thông tin đất đai quốc gia được triển khai, giúp người dân có thể tra cứu thông tin đất đai và theo dõi quá trình xử lý hồ sơ trực tuyến.
4. Phí và Lệ phí
Một số thay đổi về mức phí và lệ phí cũng được đưa ra nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân. Cụ thể, phí đăng ký biến động đất đai sẽ được tính theo tỷ lệ diện tích đất hoặc tài sản liên quan đến đất đai mà người dân đăng ký biến động. Chính quyền địa phương có trách nhiệm công khai mức phí và lệ phí trên trang thông tin điện tử hoặc tại các điểm tiếp nhận hồ sơ để người dân dễ dàng nắm bắt.
5. Xử lý vi phạm
Bên cạnh các cải cách về thủ tục, quy định mới cũng tăng cường chế tài xử lý vi phạm đối với các trường hợp không thực hiện đúng quy định về đăng ký biến động đất đai. Những hành vi như không đăng ký kịp thời, khai báo sai lệch thông tin sẽ bị xử phạt hành chính hoặc trong một số trường hợp nghiêm trọng, có thể bị thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Những điểm mới trong quy định về đăng ký biến động đất đai không chỉ đảm bảo quyền lợi của người dân mà còn tạo điều kiện cho việc quản lý và sử dụng đất đai một cách hiệu quả hơn. Người dân cần nắm rõ các quy định này để thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình một cách đúng đắn, tránh các vi phạm có thể xảy ra./.
Quỳnh Trang – VKSND thành phố Hải Dương