Sáng ngày 15/5/2025, tại Hội nghị sơ kết công tác chuyển đổi số 6 tháng đầu năm, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã chính thức phát động phong trào “Bình dân học vụ số” trong toàn Ngành. Đây là bước đi chiến lược, quan trọng, nhằm nâng cao năng lực số cho đội ngũ cán bộ, kiểm sát viên từ đó thúc đẩy quá trình chuyển đổi số mạnh mẽ, toàn diện và hiệu quả trong ngành Kiểm sát.
Trong ký ức dân tộc, phong trào “Bình dân học vụ” năm 1945 từng là một cuộc cách mạng vĩ đại không tiếng súng. Hàng triệu người dân – từ nông dân, công nhân đến người lính, người mẹ – lần đầu biết đọc, biết viết, lần đầu chạm vào tri thức. Nhờ đó, đất nước từng bước đứng vững trên đôi chân của mình tự chủ và phát triển. Nhưng hôm nay, trước sự phát triển toàn cầu về công nghệ thông tin chúng ta tiếp tục triển khai phong trào phát triển về công nghệ số đó là phong trào “Bình dân học vụ” mới – không phải để xóa mù chữ, mà là xóa mù công nghệ. Người ta gọi nó là: “Bình dân học vụ số”.
Thủ tướng Phạm Minh chính phát động phong trào bình dân học vụ số
(Hình ảnh tham khảo trên mạng)
Vì sao cần một phong trào như vậy? Bởi chúng ta đang sống trong thời đại mà mọi hoạt động phát triển kinh tế, văn hoá, giáo dục đến các thủ tục hành chính … đều đang được số hóa nhanh chóng. Nhưng song song với tốc độ phát triển ấy là một khoảng cách số ngày càng rõ rệt. Theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông năm 2023, Việt Nam có hơn 75 triệu người dùng Internet. Nhưng con số ấy không đồng nghĩa với khả năng tiếp cận công nghệ số của toàn dân vẫn còn hàng triệu người không biết cách dùng điện thoại thông minh, không biết đăng ký khám bệnh từ xa, nộp hồ sơ hành chính điện tử hay đơn giản là gửi một tin nhắn Zalo,…Những người dân đó chủ yếu là người già, người dân tộc thiểu số, người nghèo ở vùng sâu vùng xa, chưa được tiếp cận với thế giới số hóa. Trong một thế giới đang chuyển mình từng ngày việc không có kỹ năng số đồng nghĩa với việc bị gạt ra ngoài lề của xã hội.
Chính vì thế, phong trào “Bình dân học vụ số” không chỉ là một khẩu hiệu mà còn là lời kêu gọi, là một sứ mệnh cần được thắp sáng từ trí tuệ và trách nhiệm của toàn xã hội. Phong trào ấy không chỉ mang ý nghĩa dạy người dân cách dùng máy tính hay điện thoại mà sâu xa hơn là trao cho họ một “chìa khóa” để mở ra cánh cửa cơ hội – cơ hội tiếp cận thông tin, nâng cao dân trí, tìm kiếm việc làm, bảo vệ quyền lợi và vươn lên thoát nghèo.
Tuy nhiên, để phong trào “Bình dân học vụ số” thực sự lan tỏa, chúng ta cần nhiều hơn nữa những hành động cụ thể. Cần có một chiến lược quốc gia về phổ cập kỹ năng số đến năm 2030, lồng ghép vào chương trình xóa đói giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới. Các tổ chức đoàn thể cần thành lập các đội tình nguyện viên “Cầm tay chỉ việc công nghệ” ở từng thôn, bản. Doanh nghiệp viễn thông, công nghệ nên thiết kế các ứng dụng đơn giản, dễ dùng, có hỗ trợ tiếng dân tộc, hình ảnh trực quan để người già, người dân tộc thiểu số dễ tiếp cận. Các trường học nên xem việc phổ cập kỹ năng số là một phần trong hoạt động ngoại khóa, để mỗi học sinh, sinh viên đều có thể trở thành người truyền lửa công nghệ cho cộng đồng.
Có người nói: “Nếu bạn cho người ta một con cá, họ ăn một ngày; nhưng nếu dạy họ cách câu cá, họ sẽ sống cả đời.” Phong trào “Bình dân học vụ số” chính là cách chúng ta dạy đồng bào mình cách “câu cá” giữa biển lớn công nghệ và biết đâu từ những lớp học nhỏ, từ những buổi hướng dẫn giản dị giữa làng quê sẽ có những người nông dân lần đầu bán nông sản qua mạng hay những cụ già lần đầu khám bệnh mà không cần xếp hàng,…Khi ấy, ánh sáng của tri thức số sẽ không chỉ về từng vùng quê, mà còn lan tỏa đến trái tim mỗi người dân.
Hơn 75 năm trước, ông bà chúng ta đã đứng lên xóa mù chữ bằng niềm tin vào con chữ. Hôm nay, chúng ta cần đứng lên xóa mù số bằng niềm tin vào tri thức mới để một lần nữa khẳng định: Dân tộc này không để ai bị bỏ lại phía sau – dù là trong bóng tối của nạn dốt năm xưa hay trong bóng tối công nghệ của thời đại này./.
Văn Phúc
VKSND huyện Cẩm Giàng