Bình Giang: Kháng nghị bản án dân sự do vi phạm thủ tục tố tụng và thu thập chứng cứ

Qua công tác kiểm sát giải quyết vụ án "Tranh chấp đòi lại tài sản" giữa nguyên đơn anh Trần Mạnh Hùng và bị đơn anh Vũ Xuân Diễn, chị Nguyễn Thị Nhung, Viện KSND huyện Bình Giang đã kịp thời phát hiện vi phạm để thực hiện quyền kháng nghị đối với Bản án sơ thẩm của Tòa án cùng cấp.

Theo đó, Anh Vũ Xuân Diễn, chị Nguyễn Thị Nhung là vợ chồng nhưng đã ly hôn. Trong thời kỳ hôn nhân, anh Diễn và chị Nhung có khối tài sản chung là quyền sử dụng thửa đất số 366, tờ bản đồ số 9, diện tích 90m² có địa chỉ ở xã Thái Học, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương, trên đất có nhà 2 tầng bê tông cốt thép.

Ngày 11/01/2013 anh Diễn, chị Nhung ký Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất để vay Ngân hàng số tiền 391.000.000 đồng. Do không có khả năng trả nợ nên ngân hàng đã thu giữ, xử lý tài sản thế chấp để tổ chức bán đấu giá.  

Ngày 13/8/2018, tài sản trên được bán đấu giá thành công, người trúng đấu giá là anh Trần Mạnh H. Ngày 24/8/2018, anh H được UBND huyện Bình Giang cấp GCNQSDĐ nhưng sau đó anh Diễn, chị Nhung không giao tài sản trúng đấu giá là nhà, đất cho anh H, hiện anh Diễn vẫn đang ở và quản lý khối tài sản trên. Anh H có đơn khởi kiện yêu cầu Tòa án buộc anh Diễn, chị Nhung trả lại tài sản thuộc quyền sử dụng hợp pháp của anh H.

Bản án sơ thẩm dân sự của TAND huyện Bình Giang đã quyết định: Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của anh H, buộc anh Diễn phải hoàn trả cho anh H tài sản là: Thửa đất và ngôi nhà 2 tầng xây trên thửa đất trên.

Sau khi xét xử sơ thẩm, để thực hiện thẩm quyền kháng nghị phúc thẩm,  Viện kiểm sát đã tiến hành thu thập tài liệu, chứng cứ theo quy định tại khoản 6 Điều 97 Bộ luật tố tụng dân sự. Trên cơ sở kết quả kiểm sát giải quyết vụ án và các tài liệu, chứng cứ đã thu thập được, Viện kiểm sát thấy Tòa án có những vi phạm sau:

- Vi phạm trong thu thập và đánh giá chứng cứ: ngày 17/12/2020, tại gia đình anh Diễn ở thôn Sồi Cầu, xã Thái Học, huyện Bình Giang, Tòa án tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ. Do anh Diễn có những lời nói chửi bới, xúc phạm và đuổi Hội đồng thẩm định ra khỏi nơi ở của anh Diễn nên Tòa án đã lập Biên bản về việc không tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ được. Tuy nhiên, sau đó Tòa án không áp dụng các biện pháp cần thiết để xem xét, thẩm định tại chỗ nhằm thu thập đầy đủ chứng để giải quyết chính xác, triệt để vụ án là chưa thực hiện đúng tinh thần hướng dẫn tại khoản 6 Điều 9 Nghị quyết số 04/2012/NQ-HĐTP ngày 03/12/2012 của HĐTP TANDTC. Lẽ ra, trong trường hợp này, Thẩm phán phải yêu cầu lực lượng Cảnh sát bảo vệ và hỗ trợ tư pháp thuộc Công an huyện Bình Giang để có các biện pháp can thiệp, hỗ trợ để tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ đối với nhà, đất đang có tranh chấp.

Việc Thẩm phán chưa thu thập đầy đủ chứng cứ để giải quyết vụ án là chưa thực hiện đúng nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại khoản 3 Điều 48 BLTTDS, làm cho việc giải quyết vụ án không chính xác, chưa xác định được cụ thể tài sản tranh chấp nên tuyên án không rõ ràng, gây khó khăn cho công tác thi hành án.

- Đưa thiếu người tham gia tố tụng: Theo kết quả làm việc ngày 19/4/2021 của VKSND huyện Bình Giang tại gia đình anh Diễn thì nhà anh Diễn giáp nhà anh Vũ Xuân Khương và giáp nhà chị Tăng Thị Huê. Nhà anh Diễn và nhà anh Khương chung tường, bức tường này do anh Diễn xây dựng trên đất nhà anh Diễn, mái nhà anh Khương gác nhờ lên bức tường nhà anh Diễn. Như vậy, anh Khương là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan khi Tòa án giải quyết tranh chấp giữa anh H, anh Diễn đối với thửa số 366, tờ bản đồ số 9, nhà 2 tầng xây trên đất tại thôn Sồi Cầu, xã Thái Học, huyện Bình Giang. Tòa án không đưa anh Khương vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là thiếu người tham gia tố tụng, vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.

Để đảm bảo pháp luật được thi hành nghiêm chỉnh, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, Viện KSND huyện Bình Giang đã ban hành kháng nghị đề nghị cấp phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm để giải quyết lại./.