Bất cập trong việc giải quyết các vụ án về ma túy liên quan đến chất ma túy Adb – Butinaca

Thứ bảy - 09/09/2023 03:58

Ngày 25/8/2022, Chính phủ ban hành Nghị định số 57/2022/NĐ-CP ban hành danh mục các chất ma túy và tiền chất thay thế Nghị định 73 (ngày 15/5/2018) và Nghị định 60 (ngày 19/5/2020) đã bổ sung thêm 17 chất ma túy và 3 tiền chất, nâng tổng số chất cần kiểm soát ở Việt Nam là 557 chất ma túy và 60 tiền chất. Theo đó, đã bổ sung chất ADB - BUTINACA vào trong danh mục IIC, số thứ tự 92 của Nghị Định 7/2022/NĐ – CP ngày 25/8/2022 của Chính phủ.

ADB – BUTINACA thuộc nhóm cần sa tổng hợp vì tác dụng của nó gây ra ảo giác, kích thích thần kinh trung ương giống như chất THC có trong cần sa. Tuy nhiên, loại chất này khác ma túy Cần sa là ADB – BUTINACA được tổng hợp ra từ các hóa chất, các đối tượng điều chế để tạo ra chất này có tác dụng tương tự như hoạt chất ma túy cần sa sau đó pha chế thành dung dịch rồi phun, tẩm vào các loại cây cỏ, các mẫu thảo mộc khô…. (do vậy các loại cây cỏ, mẫu thảo mộc khô không phải là cây, thảo mộc khô chứa chất ma túy mà chỉ là loại vật mang chất) sau đó đem sấy khô. Thời gian gần đây, giới trẻ luôn săn lùng tìm mua các loại sợi thảo mộc, Tobaco hoặc thuốc lá điện tử có chứa chất ma túy này để sử dụng. Do vậy, các loại tội phạm liên quan đến chất ma túy này có chiều hướng gia tăng. Cụ thể, trong 8 tháng đầu năm 2023, Viện kiểm sát nhân dân huyện Nam Sách đã giải quyết 04 vụ/08 bị can, trong đó, truy tố, xét xử 03 vụ/06 bị can, đang kiểm sát điều tra 01 vụ/02 bị can liên quan đến tội phạm ma túy là các chất ma túy mới nêu trên. Thông qua công tác giải quyết các vụ án hình sự nêu trên, Tác giả nhận thấy điểm chung đó là đồ vật thu giữ đều có chứa chất ma túy loại ADB - BUTINACA được tìm thấy trong các sợi thảo mộc khô, tobaco hoặc thuốc lá điện tử Pod Chill. Khi phát hiện và thu giữ đồ vật liên quan, Cơ quan điều tra tiến hành trưng cầu Viện khoa học hình sự - Bộ công an để xác định các chất chứa trong các sợi thảo mộc, thuốc lá điện tử Pod Chill và Tobaco này. Tại các kết luận của Viện khoa học hình sự - Bộ công an đều kết luận: "Tìm thấy chất ADB-BUTINA trong các mẫu gửi đến giám định. Hiện Viện khoa học hình sự chưa có mẫu chuẩn định lượng ADB-BUTINACA nên không xác định được hàm lượng và khối lượng ADB-BUTINACA có trong mẫu giám định". ADB-BUTINACA có STT 92, Danh mạc IIC, Nghị định 57/2022/NĐ-CP ngày 25/8/2022 của Chính phủ.

(Ảnh: ADB– BUTINACA được hòa tan thành dung dịch và phun tẩm vào cỏ khô cắt nhỏ, sợi thuốc lá)
Trên cơ sở nội dung kết luận của Viện khoa học hình sự - BCA cũng như phân tích ở trên thì những sợi thảo mộc khô, dụng cụ sử dụng thuốc lá điện tử, Tobaco… đều là vật chứa chất ma túy loại ADB - BUTINACA. Các đối tượng đều là người đủ năng lực trách nhiệm hình sự, biết trong các sợi thảo mộc, thuốc lá điện tử, Tobaco nêu trên đều chứa chất gây nghiện nhưng vì mục đích lợi nhuận vẫn mua lại để bán kiếm lời. Do vậy, việc khởi tố điều tra, truy tố, xét xử đối với các đối tượng trên về tội Mua bán trái phép chất ma túy theo quy định tại khoản 1 Điều 251 của BLHS là có căn cứ, đúng quy định của Pháp luật. Tuy nhiên, trong các vụ án nêu trên đều thu giữ khối lượng những sợi thảo mộc khô, thuốc lá điện tử…. tương đối lớn nhưng do Viện khoa học kỹ thuật hình sự trả lời không có mẫu chuẩn để xác định lượng mẫu ADB – BUTINACA trong các mẫu vật thu giữ. Mặt khác khi tiến hành thu giữ các sợi thảo mộc, thuốc lá Tobaco… đều ở dạng chất rắn nên không thuộc trường hợp trưng cầu giám định hàm lượng theo quy định tại Thông tư liên tịch số 17/2007/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC-BTP, Thông tư liên tịch số 08/2015/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC-BTP. Thực trạng trên dẫn đến vướng mắc trong quá trình giải quyết các loại tội phạm về ma túy như: Trường hợp các đối tượng thực hiện hành vi mua bán trái phép thì chỉ có thể xem xét, xử lý về tội Mua bán trái phép chất ma túy theo quy định tại khoản 1 Điều 251 của BLHS mà rất khó để xem xét xử lý tại khoản 2 do không thể xác định được lượng ma túy. Hoặc trường hợp các đối tượng chưa tiền án tiền sự về hành vi liên quan đến ma túy thực hiện hành vi Vận chuyển, tàng trữ cất giấu nhằm mục đích sử dụng nhưng không thể xác định được lượng chuẩn ADB – BUTINACA nên không có căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Tàng trữ trái phép chất ma túy hoặc Vận chuyển trái phép chất ma túy.
Từ thực tại nêu trên, tác giả kiến nghị Cơ quan chức năng có thẩm quyền sớm có biện pháp khắc phục bất cập nêu trên để nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng chống tội phạm về ma túy nói chung và các loại tội liên quan đến chất ma túy mới ADB – BUTINACA nói riêng.

Nguyễn Thị La - Lương Ngọc Anh
Viện KSND huyện Nam Sách

Những tin mới hơn