Thực trạng người phạm tội là phụ nữ trên địa bàn thị xã Chí Linh

Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường, vai trò của phụ nữ trong xã hội hiện nay ngày càng được củng cố và nâng lên, nhưng bên cạnh đó mặt trái của nền kinh tế thị trường cũng dần làm cho một số ít phụ nữ thay đổi nét đẹp truyền thống trong tính cách của người phụ nữ Việt Nam. Thực trạng trong hơn ba năm trở lại đây cho thấy, trên địa bàn thị xã Chí Linh số người bị khởi tố, truy tố, xét xử là phụ nữ ngày càng tăng về số lượng và đa dạng về tội danh. Theo số liệu thống kê năm 2012, khởi tố điều tra 09 bị can là phụ nữ chiếm tỷ lệ 0,5 % trong tổng số bị can mới khởi tố; năm 2013 khởi tố điều tra 11 bị can là phụ nữ chiếm tỷ lệ 0,8 % trong tổng số bị can mới khởi tố; năm 2014 khởi tố điều tra 11 bị can là phụ nữ chiếm tỷ lệ 0,7 % trong tổng số bị can mới khởi tố; chỉ trong vòng 6 tháng đầu năm 2015 đã khởi tố 9 bị can là phụ nữ chiếm tỷ lệ 14 %, tăng hơn 2 lần so với cùng kỳ năm 2014. Về tội danh, qua các năm, loại tội danh mà phụ nữ phạm phải cũng đa dạng hơn, những năm trước đây phụ nữ chủ yếu phạm các tội như đánh bạc, chứa mại dâm, môi giới mại dâm, tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép chất ma túy những năm gần đây xuất hiện thêm các tội như: Làm nhục người khác; trộm cắp tài sản; Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản…
Ví dụ 1: Khoảng 20 giờ ngày 13 tháng 8 năm 2014, Đinh Thị Thanh Thanh, sinh năm 1994, trú tại: khu dân cư Trần Hưng Đạo, phường Sao Đỏ, thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương và Vũ Thị Xoan, sinh năm  1982,  trú tại: thôn Xuân Dương, xã Vạn Ninh, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh môi giới cho Đoàn Thị Trang, sinh năm 1991, Hoàng Thị Linh, sinh năm 1988 Lã Thị Nguyên, sinh ngày 19 tháng 4 năm 1999 (Nguyên được 15 tuổi 4 tháng 01 ngày) bán dâm cho Đặng Ngọc Việt, Nguyễn Cảnh Linh và Bùi Xuân Hiển tại khách sạn Phương Nam thuộc khu dân cư Lôi Động phường Cộng Hòa, thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương. Thanh đã thu trực tiếp của Đặng Ngọc Việt 1.500.000 đồng. Khi các đối tượng trên vừa thực hiện xong hành vi mua, bán dâm thì bị lực lượng Cảnh sát điều tra Công an thị xã Chí Linh lập biên bản kiểm tra. Ngoài thực hiện hành vi trên, Xoan còn trực tiếp bán dâm và môi giới cho một số đối tượng khác mua bán dâm để lấy tiền tiêu sài.
Ví dụ 2: Khoảng 15 giờ 30 phút ngày 05/4/2015, tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, Hoàng Thị Vân Anh, Sinh năm 1995, trú tại: khu dân cư Cầu Dòng, phường Cộng Hòa, thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương thuê xe taxi hãng Hưng Thịnh (do anh Phạm Minh Đức là lái xe) để đi về nhà ở khu dân cư Cầu Dòng, phường Cộng Hòa, thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương. Khoảng 18 giờ cùng ngày khi về đến cổng nhà, Vân Anh đã hỏi mượn của anh Đức chiếc điện thoại di động nhãn hiệu OPPO, loại R8160 trong máy có lắp 01 chiếc sim điện thoại của nhà mạng Viettel, để điện thoại cho bố xin tiền trả tiền taxi anh Đức. Sau khi mượn được điện thoại Vân Anh xuống xe đi vào nhà nhưng không gặp ai. Lúc này Vân Anh nảy sinh ý định chiếm đoạt chiếc điện thoại của anh Đức và số tiền taxi là 1.070.000 đồng. Vân Anh tháo chiếc sim mạng viettel máy điện thoại anh Đức cho sim điện thoại của mình vào máy điện thoại của anh Đức và đi lối cổng sau nhà bỏ trốn.
Trên thực tế khi thực hiện hành vi phạm tội người phụ nữ thường sử dụng những thủ đoạn rất tinh vi và coi thường pháp luật. Khi phạm tội phụ nữ biết triệt để lợi dụng mọi hoàn cảnh, điều kiện cho phép, khéo léo lợi dụng thế mạnh giới tính của mình để tạo ra những điều kiện, lôi kéo đồng phạm để phạm tội, khi thực hiện hành vi phạm tội trong một số nhóm tội phạm họ dễ thành công hơn nam giới. Đặc biệt, là quyết tâm thực hiện tội phạm của phụ nữ quyết liệt hơn nam giới. Hậu quả, tác hại của vấn đề phụ nữ phạm tội có hệ quả rất lớn đối với xã hội, với vai trò là người mẹ, người chị trong gia đình, khi phụ nữ phạm tội sẽ để lại những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hình thành nhân cách của người em, người con họ. Hơn thế nữa, hậu quả của hành vi phạm tội của phụ nữ đã và đang làm ảnh hưởng lớn đến thuần phong mỹ tục tốt đẹp của người Việt Nam.
Xét về nguyên nhân dẫn đến tình trạng phụ nữ phạm tội ngày càng tăng như hiện nay có nhiều nguyên nhân, nhưng chủ yếu tập trung vào những nguyên nhân sau:
Một là, điều kiện về kinh tế- xã hội: thị xã Chí Linh là địa bàn trọng điểm về phát triển kinh tế xã hội của Hải Dương. Cùng với sự phát triển về kinh tế, tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm, việc làm không phù hợp, không đảm bảo cuộc sống tối thiểu ngày càng nhiều. Trước tình hình đó nhiều phụ nữ vì muốn đảm bảo cuộc sống cho bản thân, cho gia đình; một số người khác vì thoả mãn niền đam mê, đua đòi của cá nhân sẵn sàng bất chấp những quy định của pháp. Ngoài ra tác động tiêu cực từ mặt trái của nền kinh tế thị trường dẫn tới những suy nghĩ, hành động lệch lạc của không ít phụ nữ từ đó dẫn đến hành vi phạm tội.
Hai là, điều kiện về văn hóa - giáo dục: Cùng với quá trình đổi mới và phát triển đất nước, chúng ta đã đạt được những thành tựu đáng kể nhưng cũng để lại nhiều mối lo ngại, nhất là trên lĩnh vực văn hóa xã hội. Mặt khác xã hội cũng đang phải đối mặt với sự xuống cấp của đạo đức, nếu trước đây một người phụ nữ có các hành vi lệch chuẩn đạo đức xã hội thì bị cả gia đình, xã hội lên án thì ngày nay dư luận ít quan tâm đến vấn đề này. Lối sống thực dụng, vì lợi nhuận, vì đồng tiền và lợi ích cá  nhân xuất hiện ngày một nhiều. Thị xã Chí Linh là địa bàn có nhiều dân tộc (sándìu, hoa, thái…) cùng sinh sống. Do sự đa dạng về thành phần dân tộc nên trình độ văn hóa, giáo dục, lối sống khác nhau, nhận thức về chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước còn nhiều hạn chế. Có nhiều người do không hiểu biết về pháp luật đã thực hiện hành vi phạm tội, cho đến khi bị cơ quan chức năng phát hiện, giải thích mới biết là mình đã phạm tội.
Ba là, điều kiện về tâm lý -  xã hội: Do định kiến của xã hội thể hiện trong phong tục, văn hóa, quan hệ xã hội còn phân biệt tạo sự bất bình đẳng nam nữ. Một bộ phận phụ nữ không cam chịu, không an phận đã tự mình nỗ lực vươn lên bằng mọi cách. Với những người có nhân cách tốt, có cách thực hiện đúng, hướng phấn đấu đúng thì phần lớn họ đều thành công. Ngược lại, nhiều phụ nữ lao vào kiếm tiền, làm giàu bằng mọi cách, bất chấp pháp luật. So với nam giới, phụ nữ dễ bị tác động, bị cám dỗ trước lợi ích vật chất, dễ bị kích động, mặc cảm và tự ti hơn. Vì vậy, họ dễ dàng bị lừa vì sự nhẹ dạ, cả tin và cũng vì dễ bị kích động nên họ sẵn sàng bất chấp pháp luật để phạm tội.
Bốn là, do công tác phổ biến và giáo dục pháp luật cho phụ nữ chưa đạt kết quả cao: Mặc dù địa phương đã rất quan tâm, song công tác giáo dục pháp luật cho phụ nữ trên thực tế còn có những hạn chế, trình độ nhận thức của nhân dân không đồng đều, nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục pháp luật vẫn còn chậm đổi mới, còn dàn trải. Các hình thức tuyên truyền pháp luật chưa thật phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện thực tế của phụ nữ, Công tác phổ biến, tuyên truyền, giáo dục pháp luật còn bất cập, chưa theo kịp yêu cầu của cuộc sống thay đổi nhanh chóng về mọi mặt của đời sống xã hội.
Một số giải pháp ngăn chặn tích cực đối với tình trạng phụ nữ phạm tội hiện nay:
Thứ nhất, cần nâng cao đời sống về kinh tế - xã hội, kiên quyết đấu tranh phòng chống tệ nạn xã hội: Để nâng cao đời sống kinh tế - xã hội, trong thời gian tới cần tập chung hơn nữa vào các vấn đề thất nghiệp, thiếu việc làm, cần chú ý hơn nữa trong vấn đề hỗ trợ việc làm đối với lao động là nữ. Có chính sách xã hội để tạo công ăn việc làm cho người phạm tội nói chung, phụ nữ phạm tội nói riêng khi mãn hạn tù tái hòa nhập cộng đồng, không tái phạm tội. Tiếp tục tăng cường quản lý nhà nước về các hoạt động dịch vụ xã hội, không để các loại hình văn hóa độc hại du nhập vào làm ảnh hưởng đến mỗi người và mỗi gia đình. Có chính sách quản lý xã hội hợp lý, kiên quyết bài trừ, không để ma túy, mại dâm và tệ nạn xã hội nảy sinh và phát triển. Tăng cường điều tra khám phá tội phạm, hạn chế và đẩy lùi tội phạm và tệ nạn xã hội, góp phần xây dựng một xã hội trật tự, ổn định xã hội công bằng, văn minh mọi người sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật.
Thứ hai, tăng cường công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, để nâng cao trình độ hiểu biết pháp luật cho phụ nữ:
- Các cấp ủy Đảng cần tiếp tục phát huy vai trò của mình trong công tác giáo dục pháp luật cho phụ nữ. Huy động những người có trình độ pháp luật, các cơ sở giáo dục, các trung tâm bồi dưỡng chính trị, cán bộ làm công tác pháp luật tham gia vào hoạt động giáo dục pháp luật cho phụ nữ.
- Các cơ quan chức năng tăng cường đầu tư kinh phí, trang thiết bị phục vụ công tác giáo dục pháp luật cho phụ nữ. Đổi mới và tăng cường hoạt động kiểm tra tổng kết, đánh giá rút kinh nghiệm trong công tác giáo dục pháp luật cho phụ nữ, nhất là phụ nữ nông thôn, người dân tộc.
- Hội Phụ nữ cần chú trọng việc nâng cao năng lực giáo dục pháp luật cho cán bộ Hội phụ nữ cấp cơ sở để xây dựng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật của Hội phụ nữ. Trong quá trình tuyên truyền pháp luật cho phụ nữ, cần thường xuyên đổi mới nội dung, chương trình, lựa chọn và hoàn thiện các hình thức giáo dục pháp luật phù hợp cho phụ nữ./.