Các hành vi vi phạm và hình thức xử lý kỷ luật đối với công chức

Ngày 18 tháng 9 năm 2020, Chính phủ ban hành Nghị định số 112/2020/NĐ-CP về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức, có hiệu lực kể từ ngày 20 tháng 9 năm 2020(gọi tắt là Nghị định 112); Nghị định này bãi bỏ Nghị định số 34/2011/NĐ-CP ngày 17/5/2011 (gọi tắt là Nghị định 34) và một số nội dung liên quan đến xử lý kỷ luật đối với cán bộ, kỷ luật đối với viên chức, kỷ luật đối với công chức xã, phường, thị trấn quy định tại các Nghị định số 35/2005/NĐ-CP ngày 17/3/2005, số 27/2012/NĐ-CP ngày 04/6/2012, số 112/2011/NĐ-CP ngày 05/12/2011 của Chính phủ. Trong phạm vi bài viết, xin giới thiệu một số điểm mới về hành vi và hình thức xử lý kỷ luật đối với công chức như sau:

1. Về hình thức kỷ luật công chức: đối với công chức không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý Nghị định 112 vẫn giữ nguyên 4 hình thức xử lý kỷ luật đó là: khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương, buộc thôi việc. Tuy nhiên, đối với công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý đã bỏ hình thức Hạ bậc lương, còn 5 hình thức là: khiển trách, cảnh cáo, giáng chức, cách chức, buộc thôi việc.

Công chức vi phạm lần đầu đã bị xử lý kỷ luật mà trong thời hạn 24 tháng kể từ ngày quyết định xử lý kỷ luật có hiệu lực có cùng hành vi vi phạm thì được coi là tái phạm; ngoài thời hạn 24 tháng thì hành vi vi phạm đó được coi là vi phạm lần đầu, nhưng được tính là tình tiết tăng nặng khi xem xét xử lý kỷ luật.

2. Về hành vi vi phạm và hình thức xử lý kỷ luật:

- Đối với hình thức kỷ luật khiển trách (Điều 8 Nghị định 112) đã sửa đổi, bổ sung cơ bản quy định về hành vi vi phạm của công chức bị xử lý kỷ luật bằng hình thức khiển trách theo quy định của Điều 9 Nghị định 34; quy định bổ sung nhiều hành vi vi phạm, như: vi phạm quy định về đạo đức, văn hóa giao tiếp của công chức; quy định của pháp luật về thực hiện chức trách, nhiệm vụ của công chức; nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức, đơn vị; lợi dụng vị trí công tác nhằm mục đích vụ lợi; không chấp hành quyết định điều động, phân công công tác của cấp có thẩm quyền; gây mất đoàn kết trong cơ quan, tổ chức, đơn vị; vi phạm quy định của pháp luật về: phòng, chống tội phạm; phòng, chống tệ nạn xã hội; trật tự, an toàn xã hội; vi phạm quy định của pháp luật về bảo vệ bí mật nhà nước; vi phạm quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo; vi phạm quy định về quy chế tập trung dân chủ, quy định về tuyên truyền, phát ngôn, quy định về bảo vệ chính trị nội bộ; vi phạm quy định của pháp luật về: đầu tư, xây dựng; đất đai, tài nguyên môi trường; tài chính, kế toán, ngân hàng; quản lý tài sản công trong quá trình thực thi công vụ; vi phạm quy định của pháp luật về: phòng, chống bạo lực gia đình; dân số, hôn nhân và gia đình; an sinh xã hội. Đồng thời quy định hình thức kỷ luật là khiển trách được áp dụng đối với vi phạm lần đầu gây hậu quả ít nghiêm trọng, các hành vi này nếu tái phạm hoặc vi phạm lần đầu gây hậu quả nghiêm trọng hoặc gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng thì phải áp dụng hình thức kỷ luật cao hơn, có thể đến mức áp dụng hình thức kỷ luật buộc thôi việc.

- Đối với hình thức kỷ luật cảnh cáo (Điều 9 Nghị định 112) áp dụng đối với công chức có hành vi: (1) đã bị xử lý kỷ luật bằng hình thức khiển trách theo quy định tại Điều 8 mà tái phạm; (2) có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả nghiêm trọng thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 8; (3) có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả ít nghiêm trọng thuộc một trong các trường hợp: công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý không thực hiện đúng, đầy đủ chức trách, nhiệm vụ quản lý, điều hành theo sự phân công; hoặc người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị để xảy ra hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong phạm vi phụ trách mà không có biện pháp ngăn chặn.

- Đối với hình thức kỷ luật hạ bậc lương (Điều 10 Nghị định 112) áp dụng đối với công chức không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý thuộc một trong các trường hợp: (1) đã bị xử lý kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo theo quy định tại Điều 9 mà tái phạm; (2) có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả rất nghiêm trọng thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 8.

- Đối với hình thức kỷ luật giáng chức (Điều 11 Nghị định 112) áp dụng đối với công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý thuộc một trong các trường hợp: (1) đã bị xử lý kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo theo quy định tại Điều 9 mà tái phạm; (2) có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả nghiêm trọng thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 9; (3) có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả rất nghiêm trọng thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 8.

- Đối với hình thức kỷ luật cách chức (Điều 12 Nghị định 112) áp dụng đối với công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý thuộc một trong các trường hợp: (1) công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý đã bị xử lý kỷ luật bằng hình thức giáng chức mà tái phạm; (2) có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả rất nghiêm trọng thuộc một trong các trường hợp quy định khoản 3 Điều 9; (3) có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 8 nhưng chưa đến mức buộc thôi việc, người vi phạm có thái độ tiếp thu, sửa chữa, chủ động khắc phục hậu quả và có nhiều tình tiết giảm nhẹ; (4) sử dụng giấy tờ không hợp pháp để được bổ nhiệm vào chức vụ.

- Đối với hình thức kỷ luật buộc thôi việc (Điều 13 Nghị định 112) áp dụng đối với công chức có hành vi vi phạm thuộc một trong các trường hợp: (1) đã bị xử lý kỷ luật bằng hình thức cách chức đối với công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý hoặc hạ bậc lương đối với công chức không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý mà tái phạm; (2) có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng thuộc một trong các trường hợp quy định tại Điều 8 Nghị định này; (3) sử dụng văn bằng, chứng chỉ, giấy chứng nhận, xác nhận giả hoặc không hợp pháp để được tuyển dụng vào cơ quan, tổ chức, đơn vị; (3) nghiện ma túy (phải có kết luận của cơ sở y tế hoặc thông báo của cơ quan có thẩm quyền); ngoài ra, hình thức kỷ luật buộc thôi việc còn được áp dụng đối với công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý có hành vi vi phạm lần đầu, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 9./.

                                                                                                           Nguyễn Mạnh Tuấn, Phòng 15 (giới thiệu)